چارچوب نظري پژوهش در زمینه رضایت زناشویی
2 - 38 چارچوب نظري پژوهش در زمینه رضایت زناشویی
درمورد رضايت زناشويي ، محققان اين رشته ، نظريه هاي مختلفي دارند ، هركدام از اين نظريه ها به ازدواج و زندگي مشترك از يك بعد نگاه مي كنند . برخي به دوام ازدواج واينكه تداوم زندگي مشترك در همسران به چه شكل درمي آيد ، برخي به ازدواج به عنوان يك مدل اقتصادي مي نگرند كه چناچه پاداش در ازدواج بيشتر از هزينه هاي آن باشد ، رضايت بيشتري در زندگي وجود خواهد داشت . بعضي هم مراحل مختلف يك زندگي مشترك را از ابتدا تا انتها بررسي مي كنند ، اينكه زندگي در هر دوره دستخوش چه تغييراتي مي گردد ، و دسته اي از اين نظريه پردازان هم به باورها و عقايدي كه زوجين در زندگي مشترك دارند ، مي پردازند .
2 - 38 - 1 نظریه عقلانی – هیجانی الیس :
نظریه عقلانی هیجانی معتقد است که اختلال زناشویی به طور مستقیم به اعمال طرف دیگر یا به رفتار همسر مربوط نمی شود بلکه بیشتر به خاطر نظر و عقیده ای است که زن و شوهر در این رفتار دارند ، بنابراین این نظریه در رابطه ، به افراد توجه دارد . یعنی به جای اینکه تنها تعاملات یا تنها سیستمی که زن و شوهر در آن هستند موردنظر باشد این رویکرد افراد را مورد اصلی در اختلال می داند ، احساسات و رفتارهای آشفته ای که در روابط وجود دارد صرفاً معلول رفتار غلط یکی از طرفین یا هر دو آنهاست . به عبارت دیگر این نظریه پیوسته به احساسات و اعمال زن و شوهر توجه دارد اما به طور اخص ، به تفکر هر یک از آنها می پردازد . این تفکر است که درحد وسیعی منجر به خشم و دیگر هیجانات و تعاملات آشفته می شود .
2 - 38 - 2 نظریه چرخه زندگی زناشویی :
شواهد حاکی از آن است که در ازدواج دوره های خاصی وجود دارد که سطح رضایتمندی پایین تر یا بالاتر از سایر دوره هاست . نظریه چرخه زندگی زناشویی با تقسیم بندی مراحل زندگی و تغییرات و تنشها و نقشهای خاص هر مرحله به بررسی تفاوتها در سطح رضایتمندی زناشویی که ناشی از تغییارت دوره های مختلف است می پردازد . این نظریه هر مرحله از چرخه زندگی را محصولی از توالی منظم وقایع قبلی می داند ، چنین رویکردی برای توجیه تأثیرات چرخه زندگی بر روابط هم مفید می باشد . ( اليس و همکاران ، 1994 . ترجمه . صالحی و یزدی ، 1375 )
برسي كوبر و هاروف ( 1992 )، در مورد ازدواج هاي موفق و رضايت بخش منجر به توسعه يك طبقه بندي از ازدواج هاي بادوام شده است و پنج مدل از روابط ، مشخص گرديده است كه بشرح زير مي باشد :
1 – مدل فقدان و كم تحريكي حيات و زندگي : انطباق و جور شدن به ميزان كم كه همسران نه تنها در تعارضات بلكه در علايق نيز اين چنين هستند . در اين مدل هرچند
